Siarczan dehydroepiandrosteronu (w skrocie DHEAS) powstaje w korze nadnerczy, gdzie wiaze sie z kwasem siarkowym,

a nastpnie z bialkami krwi. W organizmie ludzkim czesc tej substancji przeksztalca sie w hormon plciowy - testosteron.

DHEAS to substancja chemiczna znana od dawna,

ale dopiero teraz poznano jej wlasciwosci hamujce procesy starzenia sie organizmu,

dlatego tez nazywa sie "hormonem modoci".

Ostatnie badania wykazaly, ze "hormon mlodosci" chroni przed miazdzyca i ze jego ilosc we krwi zmniejsza sie wraz z wiekiem.

Alfafetoproteina (AFP)

Jest to bialko produkowane przez plodowa watrobe i z tego wzgledu najwieksze jego steznie we krwi wystpuje wylacznie w okresie plodowym.

Poniej, u 2-letnich dzieci iloci AFP we krwi sa mikrosladowe.

Mimo braku danych naukowych o wpywie AFP na procesy starosci,

bialko to jest niekiedy stosowane jako srodek dopingujacy i hamujacy starzenie sie organizmu.

Na czarnym rynku gram AFP kosztuje ponoc kilkanascie milionów marek niemieckich. Tak wysoka cena wynika z faktu,

ze bialko to uzyskuje siz z plodow ludzkich lub z krwi ciezarnych.

Koenzym Q10

Jest on nazywany "cudowna witamina" przedluzajca zycie komorek,

zwaszcza miesnia sercowego. Powstaje w komorkach zuzywajcych duzo energii,

a wic przede wszystkim w miesniu sercowym. Wspolnie z witamina "E" neutralizuje wolne rodniki,

obniza poziom cholesterolu, pobudza uklad immunologiczny i stymuluje synteze neuroprzekaznikow w mozgu.

Przed kilkoma laty opublikowano spektakularne wyniki doswiadczen. Otoz koenzym Q10 podawany myszom przedluza ich zycie o 56%.

srodek ten mozna kupic niemal w kadej aptece bez recepty i nie odnotowuje sie przeciwwskazan do jego stosowania.

Melatonina

W Polsce melatonina jeszcze nie zostala zarejestrowana, ale w Ameryce srodek ten mozna dostac w kazdej drogerii.

Sceptyczni Brytyjczycy sprzedaja melatonin tylko po okazaniu recepty.

Zostala odkryta w 1959 r. przez amerykaskiego dermatologa A. Lernera. Jest hormonem wytwarzanym glównie w ciemnoci,

a wiec w nocy lub wtedy, gdy organizm znajduje sie przez dluzszy okres w ciemnym pomieszczeniu lub otoczeniu.

Hormon ten jest wydzielany przez szyszynk, gruszkowaty otwor znajdujcy sie w mozgu czowieka,

majacy wielkosc 5-12 mm i wazacy 100-200 mg (maksymalna wielkosc osiaga u czowieka w 4. roku zycia).

Melatonina pelni funkcje zegara biologicznego w ustroju, a wiec odgrywa wazna role w regulacji snu i czuwania.

Niektore postacie bezsennoci ludzi starszych wini sie z mniejszej produkcji tego hormonu.

Badania wskazuja, ze hamuje on procesy starzenia sie organizmu, neutralizuje wolne rodniki, pobudza uklad odpornosciowy,

dziala nasennie i antykoncepcyjnie oraz ma wlaciwoci antymiazdzycowe.

Podawany zwierzetom laboratoryjnym - szczurom, myszom, chomikom - hamuje rozwoj nowotworow.

Stwierdzono takze, ze wydzielanie melatoniny u pacjentow z choroba niedokrwienna serca jest nizsze w porownaniu z osobami zdrowymi.

Melatonina cakowicie zapobiega lub lagodzi objawy zwizane ze zmiana czasu, w trakcie podrozy midzykontynentalnych.

Dawka melatoniny zapewniajca prawidlowe funkcjonowanie "zegara biologicznego" wynosi okoo 15 mg na dobe.

Istnieja jednak duze trudnoci z wyborem czasu podawania leku.

Mog bowiem wystapic zaburzenia uwagi, koncentracji, aktywnosci i czujnosci w niewlasciwym okresie.

Z bada prof. Reitera z Uniwersytetu Medycznego w Teksasie, który podawal melatonin ochotnikom, wynika,

ze skutecznie chroni  on materie genetyczna komorek krwi przed dzialaniem promieniowania jonizujcego.

Wyniki tych badan sugeruja,ze podawanie melatoniny osobom zawodowo narazonym na energi promienist (radiolodzy,obsuga reaktorow rownego typu itp.) ma uzasadnienie naukowe, zapobiega bowiem ona mutacjom genetycznym.

W zwizku z niskim stezeniem melatoniny we krwi osob z rakiem sutka, prostaty, odbytnicy,

macicy niektorzy onkolodzy stosuja ja w leczeniu nowotworow, w terapii kombinowanej np. cytokinami czy cytostatykami.

Korzystne dzialanie melatoniny na organizm ludzki moze byc rezultatem uruchomienia nastepujcych mechanizmów:

neutralizacja wolnych rodnikow,

stymulacja ukadu immunologicznego,

stabilizacja rytmow biologicznych,

normalizacja cyklu: sen - czuwanie,

aktywacj biosyntezy hormonu wzrostu.

Naley tu jednak zaznaczyc, ze zazywanie tego srodka powinno sie odbywac pod kontrola lekarza,

gdy dawkowany nieodpowiednio moze spowodowac zaburzenia zwiazane z okresami snu i aktywnosci organizmu.

Hormon wzrostu

Aby zatrzymac proces starzenia, stosowano taki hormon wzrostu wydzielany przez przysadki mozgowe.

Jest on niezbedny do wzrostu dlugosci kosci i ma wpyw na gospodarke bialek, tluszczow i wglowodanow.

Jednak ryzyko stosowania hormonu wzrostu moze by duze,

gdy podawany osobom doroslym powoduje powiekszenie sie narzdów wewntrznych i kosci,

cukrzyc, nadcinienie tetnicze oraz uszkodzenie serca.

Selen i witamina E

Obydwa te zwiazki nalezy stosowac jednoczesnie, poniewaz wowczas optymalnie zapobiegaja starzeniu sie komorek.

Mechanizm dzialania tej "mieszanki mlodosci" polega na neutralizacji wolnych rodnikow.

Bogate w selen sa produkty morskie, a wiec ryby, kraby, krewetki, oraz nerki wolowe, wieprzowe i cielece.

Duzo zawieraja go takze kielki pszenicy, otreby pszenne, ziarna kukurydzy, pomidory, grzyby i czosnek.

Selenu dostarczaja organizmowi drozdze(zarowno piekarskie, jak i piwne) oraz pieczywo razowe.

Najbogatsze w witamine E s oleje rolinne (zwaszcza z kielków kukurydzy), kielki pszenicy,

pelne ziarna zboz, nasiona, zielone warzywa lisciaste, zielony groszek, kukurydza, ser, orzechy.

Najmniejsze jej iloci znajduja sie w mleku krowim, ziemniakach i smalcu.

Witamina E jest odporna na dzialanie wyzszej temperatury i gotowanie nie rozkada jej prawie wcale.

Natomiast niszczy ja swiatlo i tlen, a wic procesy utleniania.